Na czym polega diagnoza logopedyczna?
Diagnozę logopedyczną wykonujemy jeśli rodziców/opiekunów niepokoi fakt, że dziecko np. bardzo szybko mówi i niewyraźnie, mało mówi bądź wcale, ma problemy z jedzeniem lub nadmiernie się ślini, nie potrafi zakomunikować swoich potrzeb.
Często osobą, która kieruje do logopedy jest pediatra. Lekarz może podczas rutynowych badań zauważyć jakieś niepokojące sygnały i poprosić o konsultację z logopedą.
Bywa jednak tak, że oko rodziców dużo szybciej wychwyci jakieś trudności z mową.
Podczas pierwszego spotkania logopeda przeprowadza szczegółowy wywiad z rodzicem, który dostarcza wiele istotnych informacji m.in. o rodzinnych predyspozycjach genetycznych, chorobach przebytych przez dziecko, okresie pre-, peri- i postnatalnym życia dziecka czy ewentualnych uszkodzeniach biologicznych. Ponadto logopeda obserwuje dziecko i przeprowadza wstępną diagnozę. Często wykonanie pełnej diagnozy logopedycznej rozłożone jest na kilka spotkań.
Przebieg wstępnej diagnozy jest w dużej mierze uzależniony od chęci i współpracy dziecka. Zdarza się, że dziecko zawstydzone i onieśmielone nowym miejscem i osobą nie chce współpracować lub w ogóle nie chce mówić. W takich sytuacjach logopeda może dokonać obserwacji podczas zabawy rodziców z dzieckiem.
Podczas diagnozy logopeda sprawdza:
– umiejętności bazowe dla komunikacji (m.in. kontakt wzrokowy, pole wspólnej uwagi),
– spostrzeganie wzrokowe,
– spostrzeganie słuchowe,
– rozwój mowy (system fonetyczno-fonologiczny, system semantyczny, system syntaktyczny, sposoby komunikacji),
– rozwój zabawy,
– rozwój funkcji społecznych,
– pamięć i sposoby przetwarzania informacji,
– budowę aparatu mowy (wędzidełko podjęzykowe, język, podniebienie miękkie, wargi, zęby),
– sprawność narządów artykulacyjnych,
– sposoby przyjmowania pokarmów (połykanie, gryzienie, żucie, picie).
Dlaczego warto się przygotować do pierwszej wizyty u logopedy?
– wizyta przebiegnie sprawniej i logopedzie uda się uzyskać więcej informacji dotyczących dziecka,
– mając pełny obraz funkcjonowania dziecka, logopeda może już po pierwszej wizycie udzielić wskazówek do pracy z dzieckiem;
CO NALEŻY PRZYGOTOWAĆ?
-Jeśli masz maleńkie dziecko, weź ze sobą produkty do jedzenia np. coś do picia, gryzienia i żucia. Funkcje pokarmowe są niezwykle ważne dla prawidłowego rozwoju mowy. Jeśli masz duże dziecko, ale przypuszczasz że nieprawidłowo je, również zabierz jakieś jego ulubione pokarmy ze sobą na wizytę.
-Weź ze sobą kartę zdrowia dziecka, niektóre informacje np. dotyczące porodu, przebytych chorób i operacji, szczepień są istotne dla logopedy.
– Przygotuj informacje dotyczące rozwoju dziecka w jego pierwszych latach życia. Logopedę może zainteresować: czy dziecko raczkowało i w jaki sposób, kiedy zaczęło chodzić, czy wskazywało palcem na różne rzeczy, czy potrafi jeździć na rowerku, jak przebiegało karmienie piersią/butelką, czy używało smoczka i jak długo, w jaki sposób śpi (z otwartą buzią? czy chrapie?).
-Przynieś wszystkie wyniki badań specjalistycznych dziecka, które posiadasz. Szczególnie od laryngologa, neurologa, audiologa, psychologa, psychiatry, fizjoterapeuty oraz innych teapeutów np. SI. Na rozwój mowy wpływa wiele czynników, logopeda znając ogólne funkcjonowanie dziecka dokona trafniejszej diagnozy. Nie zatajaj przed terapeutą istotnych informacji medycznych dotyczących dziecka.
-Zastanów się nad problemem dziecka. Z czym według Ciebie są trudności? Kiedy się pojawiają, w jakich sytuacjach, jak często? Zapisz sobie to na kartce, żeby podczas wizyty niczego nie przeoczyć. Zapytaj również osób, które z dzieckiem spędzają czas np. babci, cioci, opiekunki o to, czy także zauważyły jakieś nieprawidłowości w rozwoju dziecka.
-Zastanów się nad tym, jak rozwijała się mowa u członków najbliższej rodziny dziecka. Jeśli nie wiesz, wykonaj kilka telefonów.
RODZICU ! Logopeda nastawiony jest na pomoc Tobie i Twojemu dziecku. Bądź otwarty na różne sugestie i propozycje. Być może, po pierwszej wizycie u logopedy, będziesz poproszony o wykonanie dodatkowych badań i udanie się na konsultacje do innych lekarzy. Często zdarza się, że terapia logopedyczna nie da efektów, jeśli równolegle nie rozpocznie się innych oddziaływań terapeutycznych np. terapii SI bądź z fizjoterapeutą.